Mar 2024
|
|
Well, I am not
too sure what this one is all about`…Smile` Bingokasten op café: ‘Vaak spelen ze
vier of vijf uur aan een stuk’ Kris Hendrickx© BRUZZ 06/02/2024 Delen: In ruim de
helft van alle Brusselse cafés staat een bingotoestel, dat spelers
urenlang kan bedwelmen met de belofte op het grote lot. Door de enorme
winsten die uitbaters op die manier maken, kregen verschillende
gemeentebesturen al bedreigingen bij een negatief advies voor een nieuwe
vergunning. “Ik ga u vinden,” kreeg een schepen te lezen in een
WhatsApp-bericht. Lees ook: Krantenwinkels
zijn het nieuwe gokkantoor: ‘Zonder gokken was mijn zaak er niet meer' Woensdag 15
uur, een café op de Waterloosesteenweg in Sint-Gillis. In een donkere
hoek staan twee bingokasten en twee kleinere goktoestellen onder het
opschrift 'Dream Corner'. Drie van de vier apparaten zijn bezet. Of hij even
kan uitleggen hoe het werkt? Bilal (24),een speler
in trainingspak, met muts, zonnebril en oortjes, begint met een waarschuwing.
“Le bingo, c'est une drogue, c'est de la merde.” De
vorktruckchauffeur heeft vrij vandaag en speelt even om de tijd te
verdrijven. “Allez, dat is toch mijn excuus.”
© Saskia Vanderstichele Bilal legt snel
een paar basics uit. De machine neemt geld of bankbiljetten, je bepaalt zelf
de inzet en net als bij een flipperkast schiet je een metalen bal een speelveld
in. Anders dan bij zo'n flipperspel heb je verder geen controle over het
traject van de bal. Als die bal een van de oplichtende gaten in het speelveld
vindt, wint de speler. “Meestal verlies je dus,” vertelt Bilal,
die naar eigen zeggen hooguit een uurtje speelt en zo de schade beperkt. De vrouw schudt
het hoofd als ze terugdenkt aan één extreem geval. “Ik
herinner me een man die van 16 uur tot 1 uur 's nachts speelde, tot we
dichtgingen. Hij reserveerde vervolgens de bingokast en speelde de hele
volgende dag verder, van 8 uur ‘s ochtends tot 2 uur ‘s nachts.
Hij bleef maar briefjes van honderd en tweehonderd wisselen en moet duizenden
euro's verloren hebben.” Het verhaal doet denken aan de eerste woorden
van een speler in het café: “Attention, le bingo, c'est une
vraie maladie.” Tot 16.000 euro winst Bingokasten, ze
zijn nergens zo talrijk als in Brussel. Het gewest telt liefst 850 zaken met
een vergunning voor de toestellen, blijkt uit informatie van de
Kansspelcommissie (KSC). Dat is ruim de helft van alle Brusselse
cafés. Zelfs rekening houdend met het grote aantal cafés in het
gewest blijft het contrast met andere provincies groot. Zo telt het
welstellende Waals-Brabant er maar 81, tien keer minder. In Vlaams-Brabant
zijn het er 288. De ene gemeente
is daarbij de andere niet. Sint-Pieters-Woluwe telt luttele twee cafés
met een bingovergunning, Oudergem drie en Watermaal-Bosvoorde vier. Het
contrast met de 184 cafés in Schaarbeek is groot. Sint-Gillis (veertig
keer meer bingo's per inwoner dan Sint-Pieters-Woluwe) blijkt koploper in
aantal bingo's per inwoner, voor Sint-Joost en Schaarbeek. In het algemeen
valt op hoe vooral de centralere en armere gemeenten bijzonder veel gokkasten
hebben. Al tellen die gemeenten natuurlijk gewoon meer cafés.
© Saskia Vanderstichele | “Een klant die
negen uur lang speelde, reserveerde de bingokast gelijk voor de volgende
dag,” vertelt een café-uitbaatster. Waarom de
bingotoestellen zo in trek zijn in de cafés? Dat heeft alles te maken
met de opbrengst. Voor een klein buurtcafé in een straat met weinig
passage kan die al aanzienlijk zijn. “De winst voor twee toestellen
bedroeg tussen de 1.000 à 3.000 euro per maand,” vertelt Gent,
de uitbater van Le Bateau Ivre in Sint-Gillis, die jarenlang bingokasten had.
“De helft was voor het bedrijf dat de toestellen plaatst en de helft
voor mij. Het betaalde ongeveer de huur. Anderen verdienen er veel meer mee.
Ik ben er zeker van dat dertig procent van de cafés morgen de boeken
dichtdoet zonder hun bingo.” En inderdaad,
in cafés met meer passage en meer toestellen kan dat bedrag aardig
oplopen. “We horen over winsten van 8.000 tot 16.000 euro per
maand,” zegt Frédéric Da Soghe, ondervoorzitter van de
Brusselse horecafederatie. “Dus ja, voor veel cafés is die bingo
een levenslijn. Maar we zijn er ons ook van bewust dat de machines een
probleem vormen voor mensen met lage inkomens. Sommige mannen verspelen er
hun inkomen, waarna hun vrouwen op het OCMW mogen uitleggen dat ze niet
rondkomen.” Gemeenten slaan alarm De gokmachines
zijn zo voor de één een reddingsboei en voor de ander een
strop. “Vooral in armere wijken zijn er veel bingokasten en net daar
proberen uitbaters er nog meer te plaatsen,” merkt Bieke Comer
(Vooruit.brussels), schepen van Handel in Anderlecht. “Zo werk je
alleen maar de gokverslaving van kwetsbare inwoners in de hand. Het zijn
vooral zij die gaan gokken. Bovendien leidt het tot een overaanbod van
één soort café, waar enkel mannen spelen en waar je niet
zo vlug met kinderen zal komen. Als gemeente willen we net een mix
stimuleren.” “Bingo’s
betalen vaak de huur én de personeelskosten. Zonder die toestellen
zouden veel volkscafés verdwijnen” Jean Spinette
(PS) Burgemeester
van Sint-Gillis Kan de gemeente
dan niets doen? Niet genoeg, blijkt. De cijfers van vorig jaar zijn wat dat
betreft sprekend: Anderlecht telt vandaag al 117 cafés met een
bingovergunning en kreeg vorig jaar nog eens 50 aanvragen, waarvan de helft
voor nieuwe vergunningen. “We gaven slechts acht keer een positief
advies, maar de Kansspelcommissie besliste toch om zeventien vergunningen toe
te kennen,” zucht Comer. “Er is dringend een verstrenging nodig
op federaal niveau, die de gemeenten meer speelruimte geeft.”
© Saskia Vanderstichele | Nergens in
België zijn zoveel bingotoestellen te vinden als in het Brussels gewest,
met liefst 850 zaken met een vergunning. Dat is ruim de helft van alle
Brusselse cafés. Geef de
gemeenten meer hefbomen om het aantal bingo's te reguleren, het is een
verzuchting die ook in Schaarbeek, Sint-Gillis en Brussel-Stad te horen is.
“De Kansspelcommissie let er eigenlijk enkel op dat de kwaliteit van
het spel goed is,” vertelt Jean Spinette (PS), burgemeester van
Sint-Gillis. “Dat is niet genoeg, we moeten bijvoorbeeld kunnen
ingrijpen als een café 's nachts alleen op
een bingo draait.” De burgemeester
is trouwens niet helemaal tegen die gokautomaten. “Sint-Gillis is
geliefd omdat er op elke straathoek een café is. Bingo's betalen vaak
de huur én de personeelskosten. Zonder die toestellen zouden vooral
veel volkscafés en dus ontmoetingsplaatsen verdwijnen. En de gokkers, die zouden gewoon thuis online spelen.”
© Saskia Vanderstichele | Om te mogen spelen,
moet je meerderjarig zijn en dat bewijzen door je identiteitskaart in de
machine te stoppen. Maar vaak gebruiken klanten gewoon blanco kaarten die al
in de machines steken. Reguleren is
één ding, de regels laten toepassen blijkt een ander paar
mouwen. Zo werken bingokasten in principe enkel met de identiteitskaart van
de speler. Wie jonger dan 18 – en straks na de verstrenging van de wet
21 – is, kan daardoor niet spelen. Maar wat blijkt? In de drie eerste
cafés waar BRUZZ binnenstapt, steken gewoon blanco chipkaarten in de
machines. Spelers die met de eigen identiteitskaart spelen, we hebben ze niet
gezien. “Uitbaters
krijgen die blanco kaarten van de toesteluitbater om per uitzondering eens
iemand met een andere nationaliteit te kunnen laten spelen,” legt
gokverslavingsexpert Ronny Willemen uit. “Dat die standaard voor
iedereen beschikbaar zijn, is schandalig.” De
burgemeester van Sint-Gillis kent de praktijk van de blanco kaarten, zo
blijkt. “Je hebt echter genoeg agenten nodig om dat goed te kunnen
aanpakken.” “Voor
elke 100 euro komt er over een langere termijn minstens 84 euro weer uit: dat
werkt de verslaving in de hand” Ronny Willemen Gokverslavingsexpert Witwassen en bedreigen Dat de bingo
arme stadsbewoners pluimt, is één
probleem. Ook de structuren achter de bingocafés zijn niet altijd
koosjer. Zowel in Anderlecht, Sint-Gillis als Schaarbeek wijst het bestuur op
de vaak ondoorzichtige banden tussen café-uitbaters en de beheerders
van bingotoestellen. “Die
beheerders controleren vaak de café-uitbaters,” weet Spinette.
In Anderlecht valt het bijvoorbeeld op hoe nieuwe café-uitbaters hun
vergunning vaak vragen in het bijzijn van eenzelfde vertegenwoordiger van een
bedrijf dat bingotoestellen plaatst. “Die nieuwe café-uitbaters
lijken soms ook stromannen,” vertelt Elke Roex, Bieke Comers
voorgangster. “Het zijn bijvoorbeeld atypisch jonge mensen.”
Navraag bij de
Kansspelcommissie leert dat het vermoeden van de gemeente terecht is.
“De KSC ontvangt regelmatig vragen vanwege het parket/politiediensten
om na te gaan welke personen of organisaties er achter de vergunningen zitten,”
laat de commissie weten. “Het gaat dan vooral om controle van de
vergunninghouders E (die de toestellen plaatsen). Er wordt gecontroleerd of
die toestellen geen instrument worden om geld wit te wassen en of de milieus
niet worden geïnfiltreerd door de maffia.”
© Saskia Vanderstichele Verschillende
gemeentebesturen kregen ook al bedreigingen als er een negatief advies in de
lucht hangt. “In mijn geval begon het subtiel met veel
whatsappberichten met bijvoorbeeld de vermelding dat de uitbater in mijn
straat woont,” herinnert Elke Roex zich. “Gaandeweg veranderden
die boodschappen, die trouwens automatisch gewist werden, in: 'Ik ga u
vinden.'” In Schaarbeek
kan Marc Weber, kabinetschef van burgemeester Cécile Jodogne
(Défi) meespreken over bedreigingen. “Die kwamen nota bene van
een uitbater die eerder al eens een wapen had bovengehaald toen onze
controleurs er een grote hoeveelheid lachgas hadden in beslag genomen in zijn
zaak. Maar ik plooi niet hoor.” Bye bye bingo Terug naar de
bingocafés. Als BRUZZ in de namiddag op ronde gaat,
is het rustig aan de goktoestellen in verschillende kroegen. Dat durft vooral 's avonds al eens anders lopen. “Je hebt
klanten die kalm afdruipen als ze verliezen, maar ik zie er ook die op de
machine beginnen te kloppen en te spuwen”, vertelt Juana. “Of ze
gesticuleren en schreeuwen naar de bewakingscamera omdat ze denken dat de
eigenaar live meekijkt.” Voor de
uitbater van Le Bateau Ivre waren lastige bingoklanten net een reden om de
toestellen gewoon buiten te gooien. “Wie verliest, wordt vaak nerveus
en geregeld ook agressief. Dat ging niet goed samen met mijn andere klanten,
die hier gewoon gezellig willen komen eten.” De sfeer in de
zaak is er sindsdien op vooruitgegaan, merkt Gent, die er ook zelf van geniet.
“Als je van 10 uur 's ochtends tot 1 uur 's
nachts in je café staat, dan heb je niet zoveel aan zwijgzame mannen
die enkel naar een scherm turen. Geef mij maar mensen die me hun leven komen
vertellen, dan gaat de tijd vanzelf voorbij.”
Hmmm`…maybe
there is more than one article here` |
